powrót

Kościół św. Józefa Oblubieńca

adres obiektu: Konstancin-Jeziorna Mirków, Jaworskiego 1 A
data powstania: 1907
autor: Hugo Kuder

Okazała świątynia zwraca uwagę na tle fabrycznego pejzażu Mirkowa. Usytuowana została w malowniczym miejscu nad kanałem, w sąsiedztwie stawów i osiedla mieszkaniowego założonego przez współwłaściciela Mirkowskiej Fabryki Papieru Edwarda Natansona.

Budynek od samego początku miał być integralną częścią całego założenia urbanistyczno-architektonicznego osady fabrycznej. Jednym z inicjatorów budowy świątyni był w 1905 r. ks. Zdzisław Tymieniecki, który później objął funkcję ordynariusza łódzkiego. Projekt zlecono architektowi Hugo Kuderze, który w tym samym czasie projektował kościół w nieodległym Czersku. Mimo tego, że kościół obsługiwał duże osiedle robotnicze i sporą część Jeziorny, to parafia została oficjalnie erygowana dopiero w 1957 r.

Duża, neogotycka świątynia została wymurowana z cegły. Pozostawiono ją nieotynkowaną, pokrywając tynkiem jedynie blendy i glify okienne. Kościół jest jednonawowy, z transeptem, prostokątnym, zamkniętym trójbocznie prezbiterium. Po obu stronach prezbiterium zlokalizowano mniejsze pomieszczenia. Wejścia do kościoła są zarówno od strony fasady, jak też przy ramionach transeptu. Od frontu dostawiona została wysoka wieża dzwonna, flankowana po bokach dwiema mniejszymi wieżami. Nawę główną wieńczy stromy dach dwuspadowy, prezbiterium dach wielospadowy, a wieże ostre, spiczaste hełmy. Nad transeptem umieszczono sygnaturkę. Pokrycie dachowe oraz rynny i obróbki blacharskie wykonane zostały z blachy miedzianej (pierwotnie dachówka). Elewacje zwracają uwagę oszkarpowaniem, a także bogatym detalem neogotyckim, m.in.: dekoracyjnymi, wysokimi ostrołukowymi oknami, tynkowaną oknami-rozetami w elewacji frontowej i na ścianach szczytowych transeptu.

Wnętrze jest jednonawowe, przesklepione sklepieniami krzyżowo-żebrowymi i kryształowymi, utrzymane w stylu neogotyckim. Ołtarz główny z pełnofigurową rzeźbą św. Józefa, zaprojektowany i wykonany został przez rzeźbiarza Antoniego Bogaczyka. Uwagę zwraca także drewniana, neogotycka, rzeźbiona droga krzyżowa oraz konfesjonały. Kościół wyposażony w zachowane oryginalnie organy.

W kościele, który znajduje się w dobrym stanie, prowadzone są bieżące prace remontowe; mimo to mury w kilku miejscach wymagają przeprowadzenia poważniejszych prac konserwatorskich – głównie wskutek postępującego zawilgocenia i miejscowego zlasowania cegły. Teren wokół kościoła jest otoczony ceglanym, ażurowym murem.

Kościół został wpisany do rejestru zabytków decyzją z 10.11.1977 pod nr. A-918.

Literatura:
Świątek T.W., Konstancin. Śladami ludzi i zabytków, Pruszków 2007
Świątek T.W., Konstancin. Wędrówka śladami ludzi i zabytków, Warszawa 1995
Lachowski T., Obrazy z przeszłości. Konstancin, Definition Design, 2008

Oprac: Anna Gola i Michał Krasucki

Natansonowie

Rodzina bankierów, przemysłowców oraz intelektualistów warszawskich pochodzenia żydowskiego. Twórcą potęgi finansowej rodu był Samuel (Seelig) Natanson (1795–1879), syn Natana z Leszna, który w 1866 r. wraz z synami otworzył dom bankowy S. Natanson i Synowie.

»